3 ประเด็นคำถาม ที่ญาติต้องถาม
ก่อนเลือกศูนย์ดูแลผู้ป่วย-ผู้สูงอายุ

การดูแลผู้ป่วย/ผู้สูงอายุนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย แต่การตัดสินใจ ฝากคนรักให้ทางศูนย์ดูแลอาจเป็นเรื่องยากกว่า วันนี้หมอขอมาแนะนำ 3 คำถามสำคัญ ที่ต้องถาม ก่อนการตัดสินใจเลือกศูนย์ดูแลผู้ป่วย/ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุให้คนที่เรารัก

คำถาม 3 ข้อที่ญาติต้องถาม
ก่อนเลือกศูนย์ดูแลผู้ป่วย-ผู้สูงอายุ

  • การรับมือกับปัญหา/สถานการณ์ไม่คาดคิดในระหว่างการดูแล
  • ค่าใช้จ่ายแอบแฝงต่างๆ
  • รายชื่อโรงพยาบาลใกล้เคียงที่สุดที่จะได้รับการส่งต่อไปเข้ารักษาตัว

การรับมือกับปัญหา/สถานการณ์ไม่คาดคิดในระหว่างการดูแล

คำถามสำคัญข้อแรก: การรับมือกับปัญหา/สถานการณ์ไม่คาดคิดในระหว่างการดูแล

ไม่มีทางปฏิเสธได้ว่า การดูแลผู้ป่วย/ผู้สูงอายุนั้น อาจมีปัญหาสุขภาพเดิม ภาวะแทรกซ้อนใหม่ระหว่างการดูแล ไม่สามารถราบลื่นได้ตลอดเส้นทางสุขภาพอันเปราะบางของผู้ป่วย/ผู้สูงวัย แต่เมื่อพบปัญหาต่าง ปัญหานั้นจะถูกจัดการอย่างไรนั้นเป็นข้อสำคัญกว่า

  • ปัญหาได้รับการรายงานที่ใคร (แพทย์ พยาบาล หรือ ผู้ดูแล?)

  • ปัญหานั้นได้รับการรายงานเมื่อไหร่ (ทันที หรือ เมื่อถึงกำหนดพบแพทย์?)
    • ทางศูนย์ดูแลผู้ป่วย/ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ สามารถรายงานปัญหาแก่ผู้เชี่ยวชาญทางการแพทย์ ที่มีความสามารถในการวินิจฉัยและให้การรักษาป้องกันภาวะแทรกซ้อน ได้ทันที หรือไม่ เพื่อจัดการแก้ไขทันที หรือต้องรอวันพบแพทย์ หรือวันที่แพทย์เข้าตรวจเยี่ยมประจำเดือน ถึงได้รับการจัดการที่ถูกต้อง
  • ปัญหาได้รับจดบันทึกอย่างไร (มี/ไม่มีการจดบันทึก)
    • การจดบันทึกที่ดี มีประโยชน์อย่างยิ่งโดยเฉพาะเคสผู้ป่วยที่มีความซับซ้อน มีโรคประจำตัว หรือใช้ยาหลายชนิด เนื่องจากการบันทึกข้อมูลที่ดี ครบถ้วน จะมีประโยชน์ในการสื่อสารกับแพทย์ที่รักษาประจำที่โรงพยาบาลตามวันนัด หรือใช้ส่งข้อมูลผู้ป่วยเมื่อมีเหตุฉุกเฉินได้
  • ปัญหานั้นจะได้รับการแก้ไขรักษาให้กลับสู่ปกตินั้นอย่างไร
    • การแก้ไขปัญหา รักษาความเจ็บป่วย สามารถทำการรักษาเบื้องต้นได้ที่ศูนย์ดูแลนั้นเลยหรือจำเป็นต้องส่งโรงพยาบาลทุกครั้ง ซึ่งจะทำให้ญาติต้องพิจารณาถึงเรื่องค่าใช้จ่ายการนอนโรงพยาบาล และค่าเดินทางด้วยรถพยาบาล/รถฉุกเฉินเพิ่มเติม

การสอบถามถึงการรับมือกับปัญหา/สถานการณ์ไม่คาดคิดในระหว่างการดูแลนับว่า มีความสำคัญอย่างมาก ในการใช้พิจารณาเลือกศูนย์ดูแลคนที่เรารัก ให้มั่นใจว่าปัญหาจะไม่ถูกปล่อยละเลย และเห็นเป็นเรื่องปกติของคนสูงวัย! รวมทั้งการบันทึกข้อมูล ปัญหา ที่ดี ครบถ้วน 

หากผู้ป่วยมีความจำเป็นต้องได้รับการส่งตัวเข้ารักษาต่อในโรงพยาบาล จะทำให้แพทย์ผู้รักษาต่อ สามารถเข้าใจสาเหตุของโรคได้ เริ่มทำการรักษาได้เร็ว ไม่ต้องมานั่งสืบค้นใหม่ว่าเกิดจากอะไร หากข้อมูลก่อนหน้าได้รับการจด วิเคราะห์ รักษาเบื้องต้นมาแล้ว

ค่าใช้จ่ายแอบแฝงต่างๆ

คำถามสำคัญข้อสอง: สิ่งที่ต้องสอบถามเพิ่มเติมจากศูนย์ตั้งแต่วันแรกเข้า คือ ค่าใช้จ่ายแอบแฝงต่างๆ เช่น ราคาถูก แต่ไม่รวมค่าใช้จ่ายบางจำพวก

  • ไม่รวมค่าอาหาร
  • ไม่รวมค่าอาหารปั่นทางสายยาง
  • ไม่รวมค่ากายภาพบำบัด
  • ไม่รวมค่าแพทย์ตรวจเยี่ยม
  • ไม่รวมค่าประเมินผู้ป่วยวันแรกรับโดยแพทย์
  • ไม่รวมค่าเจาะเลือด เจาะตรวจระดับน้ำตาลปลายนิ้ว
  • ไม่รวมค่าของใช้สิ้นเปลือง เช่น ผ้าอ้อมผู้ใหญ่ สายดูดเสมหะ สายสวนปัสสาวะ เป็นต้น

ญาติควรให้ทางศูนย์ประเมินราคาอย่างครบถ้วน สอบถามถึงรายละเอียดราคาทั้งหมดที่ต้องจ่ายรายเดือน ตั้งแต่ต้น เพื่อป้องกันการเรียกเก็บค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมในราคาที่สูง แพงกว่าราคามาตรฐานจริง

รายชื่อโรงพยาบาลใกล้เคียงที่สุดที่จะได้รับการส่งต่อไปเข้ารักษาตัว

คำถามสำคัญข้อสุดท้าย: เมื่อติดต่อขอข้อมูลศูนย์ นอกจากมาตรการการดูแลเมื่อเกิดการเจ็บป่วยฉุกเฉินแล้ว ต้องสอบถามรายชื่อโรงพยาบาลใกล้เคียงที่สุดที่จะได้รับการส่งต่อไปเข้ารักษาตัวด้วย

และหากเลือกได้ (กรณีไม่ใช่ความเจ็บป่วยที่ต้องรีบส่งฉุกเฉิน) ญาติเองก็สามารถแจ้งความประสงค์ ชื่อโรงพยาบาลที่อยากให้ทางศูนย์ดูแลส่งต่อ เช่น โรงพยาบาลที่ผู้ป่วยรักษาประจำ มีข้อมูลการรักษา ข้อมูลการรับยาไว้อยู่แล้วได้

การตัดสินใจเลือกศูนย์ดูแลผู้ป่วย/ผู้สูงอายุที่ได้มาตรฐาน นอกจากลักษณะศูนย์ดูแล สภาพห้องพัก บรรยากาศแวดล้อม สิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ที่สำคัญและมีความจำเป็นในการดูแลรักษาผู้ป่วย/ผู้สูงอายุที่เปราะบาง คือการรักษาที่ดี ได้มาตรฐานวิชาชีพการแพทย์การพยาบาลนั่นเองค่ะ

บทความโดย

หมอมิ้นท์ พญ.วรัชยา วลัยลักษณาภรณ์

แพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านสมองและระบบประสาท

สำหรับผู้ป่วยและผู้ดูแลทางบ้านที่มีคำถาม หรือสงสัยเกี่ยวกับการดูแลผู้ป่วยโรคสมอง โรคเส้นเลือดสมองตีบ เส้นเลือดสมองแตก ผู้ป่วยโรคสมอง และผู้ป่วยติดเตียง สามารถส่งข้อความคำถามได้ที่เพจ Viva Wellness หรือทางไลน์ @VivaWellness นะคะ หมอและทีมหมอหลายๆท่านจะทยอยตอบคำถามให้ค่ะ